LAN ESPLOTAZIOA

LAN ESPLOTAZIOA 

Munduko herrialde askotan, baino batez ere garapen bidean dauden herrialdeetan, langileen esplotazio handia dago. Alde batetik emakumeak eta gizonezkoen esplotazioa dago, eta beste aldetik ume txikien esplotazioa dago.

Mundu osoan, hamar umeetatik batek lan egiten du, hau da, gutxi gora behera gaur egun munduan 168 milioi haur, 5 eta 17 urte arten, ari dira lan egiten ezetz esateko eskubiderik gabe, hau da, derrigortuak. Haurren erdia lan arriskutsuetan egiten dute lana, beraien bizitza, osasuna eta segurtasuna arriskuan jartzen. Haur langile gehienak, %44, 5 eta 11 urte artekoak dira. Ume askok, (3-tik 2-k), ez dute soldata bat jasotzen, beraien etxean egiten dutelako lan, lurrak landatzen, anai-arrebak zaintzen edo aberek zaintzen adibidez. Eta besteek nahiz eta soldata bat izan, oso diru kantitate gutxi jasotzen dute beraien lanaren truke. Kalkulatu dute urtean 22.000 ume hiktzen diala lan egiten ari diren bitartean, lanean duten baldintzen gatik, eta ez da inon nabarmentzen zenbat ume lesionatzen edo gaixotzen diren, gaixotasun edo lesio kronikoekin. Eta arazoa ez da bakarrik fisikoa, sikikoa ere izan diateke, eta haur asko kaltetuta gedlditu dira horren ondorioz. Haur gehienak mutilak izaten dira, baino lan arriskutsuenetan berriz, neskak izaten dira gehiengoak eta ti¡xikienak, hau da, 3 eta 5 urte artekoak.

Txinako Gobernuak ez ditu egiten haur langileei buruzko estatistikak, beraz ez dakigu zenbat ume txinatar dauden esplotatuak, baino ez dut uste gutxi izango direnik. 

Bestea aldetik, lehen esan degun bezala, badaude eldu asko esplotatuak daudenak, eta gehiengoak garapen bidean dauden herrialdekoak dira, nahiz eta beste herrialdeetan egon daitezke eta batez ere emakumeak izaten dira. Normalean elduetan dagoen esplotazioa, lan asko egitea diru gutxi gatik izaten da, edo emakume askoen kasuan, beraien etxean egitea lan, umeak zaintzen, lurra lantzen edo animaliak zaintzn izaten da, eta normalean ez dute soldatarik izate.

Baino honen alderdi larriena, nire ustez, marka zehatz batzuk egiten dutena da, hau da, kamiseta, jertsei edo dana dalakoan erabiltzen dituzte esaldi batzuk, aldarrikatu nahian emakumeen eskubideak eta indarra, adibidez "women power" esaldiarekin, eta ondoren arropa hauek eskuz egiten dituzte emakumeak oso lan kondizio txarretan. Argazki honetan ikusi daiteke, guztiak emakumeak direla, eta emakume hauek lan egiten kondizioak oso desegokiak dira, lan ordu asko sartzen dituzte (12-18 ordu inguru) oso diru gutxi lortzen, eta batzueta kaleratuak izango direla esaten diete lan gehiago egiteko. Beste batzueta bizi dira oso kondizio txarretan eta batzutan agresio fisiko eta sikikoa ere izaten dituzte, ondoren 200euro hilabetean lortzeko.

- https://www.ilo.org/ipec/facts/WorstFormsofChildLabour/Hazardouschildlabour/lang--es/index.htm
- https://www.berria.eus/paperekoa//024/001/2013-09-25/168_milioi_haur_langile.htm
- https://dirigentesdigital.com/hemeroteca/las_marcas_de_la_verguenza-FRDD25052
-https://www.google.com/search?biw=1242&bih=597&tbm=isch&sa=1&ei=druXXa7BMLeDjLsP6-2X2AI&q=chinas+explotadas+laboral&oq=chinas+explotadas+laboral&gs_l=img.3...1188.2546..2942...0.0..0.157.858.4j4......0....1..gws-wiz-img.UQDiX-rNrII&ved=0ahUKEwiu1OWByIPlAhW3AWMBHev2BSsQ4dUDCAc&uact=5#imgrc=-ppzWE0SPbb4ZM: