CYBER MONDAY

CYBER MONDAY

Astelehen Zibernetikoa (ingelesez, Cyber Monday) Thanksgiving Day edo Esker Oneko Egunaren ondorengo astelehenean ospatzen da. 

AEBtan du jatorria. Ostiral Beltza egunean AEBko saltokietan ilara eta jendetza zegoelaz ohartuta, astelehenean eskaintzak sarean egitea erabaki zuen Shop.org webguneak 2006an, eta harez geroztik, zabaldu egin zen Ameriketako Estatu Batuetan. Espainiako Estatuan oso denbora gutxi igaro da dendak ohitura honekin bat egin zutenetik baina aste hontako astelehenan martxan jarri zuten sareko denda gehienek.

Enpresek egun hau aprobetxatzen dute erosleei ziria sartzeko eta okerrena da gehienetan lortzen dutela gure inozentziarekin jolastea. Beraien trikimailu ohikoena zera da, produktu baten hasierako prezioa cyber monday-a baino egun batzuk lehenago igotzea, jakinda ez duela jende askok erosiko, baina beherapenak egiteko ordua iristerakoan hasierako prezioa baino garestiagoan saltzea, horrela irabaziak handituz. 

Hau jakinda, ez utzi enpresei zuri ziria sartzen eta izan zaitez zentzuduna.                                                                                              

Kataluniako ekonomia

Kataluniako ekonomia:

Katalunian dagoen ekonomia estatuko handiena da, PIBaren %20 a da, hau da, estatuak aurrezten dun guztiaren %20 a da.

609.000 enpresa eta %18,6 bat autonomoa, estatu osoan. Enpresa gehiengoak zerbitzu sektoreak, eraikuntzetakoak edo industrietakoak dira.

Langabezi tasa txikiagoa da estatukoa baino. Katalunia estatu osoko lehenengo eskualdea da esportatzen duena.

Kexak adierazitako urte asko pasa ondoren, Katalunia eta Espainiak ez zuten kasurik egiten. Horren ondorioz, independentzia adierazi dute. Baina Espainiak ez dio uzten, izan ere, oso garrantzitsua da ekonomiaren ikuspegitik Katalunia, orduan ez diete uzten. Bere galera ekonomia aldetik handia izango zen.

Auzi-etxeak

Auzi-etxeak:

Auzi-etxea Nafarreren etxea “ Zabal eta bizi” leloarekin 2015ean kooperatibak bere lehenengo pausuak eman zituen lehenengo helburua etxauzia jauregia erosi diru bilketaren bidez (2017ko urrian 400.000€ lortu dituzte).

Jauregian egin nahi dute ostala eta erreferentzizko leku bat izatea. Tokiko ekonomia eta euskal kultura bultzatu nahi dute, bertako gazteak joaten ziren lan eskasiagatik.

Bere asmotan dago euskal kulturarako tresna bat izatea jauregia eskeintzen eta bertako gelak edo lokalak alokatzen eta beste zati bat hotel moduan erabiltzeko Euskal Herriari begira zein euskal diasporari.

www.etxauzia.org

Bigarren blogerra(Globalizazioa)

Globalizazioa:

Globalizazioa sortu zen mundua konektatuta egoteko; bai politikoki, ekonomikoki, sozialki, teknologikoki edota kulturalki. Globalizazioa kapitalismoak bultzatu zuen. Eta horrek abantailak eta desabantailak ditu.

Abantailak:

• Produzitzeko kosteak txikiagoak izatea.
• Multinazionalak sortzen dira, eta horrekin batera enpleguak sortzen dira.
• Ez beti baina askotan produktuen kalitatea hobea izaten da edo produktuak erosteko kostua txikiagoa izaten da,beste enpresa batzuekin konpetitu behar dutelako.
• Produktuak lurralde guztietara eramatea…

Baina globalizazioak ere ber desabantailak ditu:

• Dirua gehien bat lurralde aberatsetara doa eta honek lurralde pobreen eta aberatsen arteko diferentzia asko handitzen du.
• Enpresa txikien desagerpena.
• Enpresen deslokalizazioa.
• Hondakin gehiegi sortzea...

Guzti honekin argi geratzen da globalizazioak bere onurak eta bere ahuleziak dituela.

EKONOMIA ZENTRALIZATUA

Nahiz eta gaur egun baten bat gelditzen den, Ipar Korea, ekonomia zentralizatu gehienak duela urte batzuk desagertu egin ziren, baina, zergatik erori ziren ekonomia sistema hauek?

Arrazoi ugari daude baina nabariena jendearen bizitzeko gogoa da, jende asko hasieran ez zen konturatzen baina denborarekin zutena baino gehiago lortu nahi zuten, normala den bezala. Baita ere konturatu ziren lana ondo edo gaizki egin kontsekuenzia berdinak izango zutela eta orduan herrialdearen produktibitatea jeisten da, eta zer gertatzen da inportazioak ez dituen herrialde batek ez bada gai behar duena produzitzeko? Suntsitu egiten da.

Ekonomia sistema hau ondo ulertu ahal izateko denboran atzera egin behar dugu, sistema honek lotura dauka komunismoarekin, baina zer da komunismoa? Komunismoa Karl Marxen manifiestoan oinarritzen da. Karl Marx ez zen pertsona txiro bat baina ezta ere aberatsa. Bere ideia zen herrialde guztia maila berdinean egon behar zela eta inorrek ez zituela jasan behar gaixotasunak edo alakoak dirua ez izateagatik. Bere ideia ona zen baina bakarrik pentsatzen zuen batzuei bizitza maila hobetuko ziela baina zer gertatuko zen orduan bizitza maila altua zutenekin? Ez ziren konformatu zutenarekin eta denborarekin aurretik txiroak zirenak ezta ere, izan ere, ordurako lortu zuten hasieratik nahi zutena baino gizakiak garenez, geroz eta gehiago nahi dugu beti.

Espainiako langabezia

ESPAINIAKO LANGABEZIA

Gaur egun, Espainiako langabezia puntu altu batean dago kokatuta, Europako estatuekin konparatuta. Honen ondorioz, Espainiako gobernuak zenbait proposamen egin zituen: lan merkatuaren irekitzea, enpleguak sortzea eta gazteen kontratazioak bultzatzea.

Lehenengo argazkian, ikusi dezakegu nola Espainiako langabezia, lehen esan dudan bezala, oso puntu altuan dagoela. Eta bigarren argazkian berriz, nola Espainiako hegoaldean bereziki, ehuneko handiena dagoen (langabezia).

Irakurri dudanaren arabera, honi aurre egiteko, sindikatuek 710.000 sinadura jaso zituzten, Legegintzako ekimen herrikoia aurkezteko, diru-laguntzaren gutxieneko diru-sarrera bat sortzeko, laguntzaren gainerakoa agortu duten langabetuen errenta bermatzeko.

Europako herrialde bakoitzak bere langileen babes sistema propioa du, beraz, ez da erraza konparazioa egiteko.  Esate baterako, Espainian langabeziagatiko aseguruen kontribuzioa existitzen da, hau da, beraien iraupena, lanean pasa dun denboraren araberakoa da, gehienez ere bi urtez. Espainiako %68’1 epe luzeko langabetuak Espainian ez dute onura jasotzen,

BLACK FRIDAY

BLACK FRIDAY

Estatu Batuetatik ekartzen diren ohiturak asko dira, eta azken urteetan Black Friday-a oso ezaguna egin da herrialde askotan. Geroz eta denda gehiagok egiten dituzte deskontuak garai horretan, El Corte Ingles, Mediamarkt, Aliexpres... Jendea dendetan pilatu egiten da enpresek egiten dituzten deskontuetan gabonetarako opariakerosteko. 

Denboraldi hau geroz eta luzeagoa izatera pasa da, lehen Black Friday-a soilik izaten zen, baina orain Cyber Monday-a gehitu diote, internet bidez erosten jarraitzeko. Hortaz gain, Casa del Libro eta antzeko kate askok azaro osoan egingo ditu deskontuak. El Corte Inglesek teknologia arloan %40a gainditzen duten deskontuak egingo ditu.

Hasieran ideia ona izan arren, enpresa handiak erosleez aprobetxatzeko erabiltzen dute azken aldian. Geroz eta kritika gehiago daude honen inguruan: Denda askotan, aste batzuk lehenago prezioak igotzen dituzte, Black Friday-a iristerakoan hasierako prezio berdina izan dezaten, edo deskontua duela esan, berez prezio bera izanda.

Adibidez, selfie makil hauek 9,99€ balio zuten Black Fridaya baina lehen, eta kartelean 14,99€ tik 9,99€ jaitsi zutela jarri zuten.

Iaz, OCU-k (Organización de Consumidores y Usuarios) honi buruzko ikerketa bat egin zuen : 1500 produktu aukeratu zituzten online denda nagusienetan, eta Black Friday-aren aurreko eta ondorengo prezioak konparatu zituzten. Atera zuten konklusioa, enpresa handiek ez zutela ia deskonturik jarri izan zen.

MERKATUA

MERKATUA:

Merkatu ekonomia sisteman, ohikoenetako batean, konpetentzia asko dago, enpresa bat beste baten ondoan egonez gero eta bien artean kontsumitzaile bat egon ezkero, estrategiak erabiltzen dituzte, nolanahi beti esaten den bezela, familiak ordaintzeko prest dauden prezioaren arabera eta enpresaren espekataiben arabera prezioa aldatzen doa

Gaur egun, hainbat ekonomia sistema berri ezagutzen ditugu, eta hauek duten ezaugarririk ahaltsuena estrategiak dira.

Ekonomia sistema, gizarte batek baliabide urrien bidez beharrak asetzeko eta baliabideak biztanleriaren hartean banatzeko formulak ezartzeko erabiltzen duen modua da.

Izan ere, merkatuan egunero ikusten ditugu bakoitzak erabiltzen dituen estrategiak. Baina dakigun bezala, sistema ezberdin asko daude eta bakoitzak beraien interesarako diren estrategia mota ezberdinak erabiltzen dituzte.

Ekonomia zentralizatu batean, estatuak erabakitzen du dena. Dena dago estatuaren esku, kasu honetan ez dira estrategiak erabiltzen izan ere, denek dituzte lege eta arau berdinak, produktu berdinak eta ezin da inondik ere ez beste edozein herrialdeetik fabrikatzen diren produktuak hartu,

Estatuak ematen dizu, etxea, osasun zerbitzuak, elikagaiak, soldata, eta kasu honetan, zuk ez duzu zure etxe propiorik ezta ez duzu ordaindu behar.

Azkenik, ekonomia misto sistema batean, bien harteko nahasketa bat da. Merkatu sistema edukitzeak asko laguntzen du, honela hainbat enpresen harteko konpetentzia egoten da eta honek bezeroei asko eragiten die, honela bakoitzak dituen estrategiak asko handitzen dira, eta bestetik estatuak duen boterea dauka, honek, ondasun publikoak hornitzea, errenta birbanatzea, esparru juridiko-instituzionala ezartzea eta ezegonkortasun zikloa harintzean parte hartzen du. Honela esan dezakegu ekonomia sistema beteenetako eta osatuenetako bat dela.

PEZETETATIK EUROTARA

Espainiako txanpona 134 urtez pezeta izan zen, 1868tik-2002 urte arte.

1999ko Urtarrilaren 1ean euroa deituriko txanpon berri bat atera zuten, beraz,

1999-2002 urte bitartera bi monetak ziren legezkoak.

Europan CEE (Comunidad Económica Europea) deituriko erakundeak erabaki zuen bertan zeuden hamabi herrialdeek moneta berdina edukitzea, politika ekonomiko eta fiskalak hobeto koordinatzeko eta baita mugaz haraindiko enpresetako komertzioa errazteko.

Horregatik, 2002ko Martxoaren 1etik aurrera Espainiako moneta eurora aldatu zen.

Aldakuntza honek, moneta hau munduko bigarren moneta garrantzitsuena izatea egin zuen. Eta honek eragin zuena izan zen, jendeak gehiago bidaiatzea. Izan ere, Europako herrialde askotan moneta berdina erabiltzen zenez, ez zuten aldatu beharrik, gaur egun bezala.

Halere, moneta honek gauza on asko eduki, ondorio edo gauza txarrak ere ekarri zituen. Adibidez, ogia, egunkaria, eta eguneroko produktuen igoera oso nabaria izan zen gure bizitzan. Gure moneta beste moneta batzuekin konparatuta, gureak gutxiago balio zuen eta horrek aldaketa egiterakoan, prezioen gorakada nabariagoa izatea eragin zuen.

Izan ere, 1 EUR= 166,386 pezeta direlako.

Aipatu beharra dago, beste ondorio txar edo kaltegarri bat, gaur egungo gizarteko pertsona gazteak, ez dutenez euroa den beste monetarik ezagutu, ez dutela inongo arazorik aldaketarekin. Baina, 2002an adin zaharrekoak ordea, ez ziren oso ondo moldatzen.

Halere, oraindik norbaitek pezetak baldinba ditu, 2020ko Abenduaren 31a arte du epea aldatzeko. Esaten dutenez, gaur egun oraindik 1.600 milioi euro daude pezetetan aldatu gabe. Hain zuzen ere, 842 milioi euro (billetetan) eta 799 milioi euro (txanponetan).

https://elpais.com/diario/2000/07/17/economia/963784801_850215.html

https://eu.wikipedia.org/wiki/Espainiar_pezeta

http://www.lacerca.com/noticias/reportajes/despues-anos-peseta-euro-28547-1.html

https://www.ennaranja.com/economia-facil/asi-puedes-cambiar-tus-pesetas-euros/

https://www.google.com/search?tbm=isch&source=hp&biw=1366&bih=662&ei=8OT8WbacKcG9aezPvdAP&q=tabla+de+pesetas+a+euros&oq=tabla+de+pese&gs_l=img.1.0.0.1184.5913.0.8164.14.14.0.0.0.0.136.1154.9j4.13.0....0...1.1.64.img..1.13.1152.0...0.PsUR3iZm26M#imgdii=VyHhIDsutuw6wM:&imgrc=WvUCQvV0ez_X_M:

MAIALEN UGALDE

Ekonomia online

Iragana kontuan izanik, ekonomian aurki dezakegun negozioa gaur egungoarekiko ezberdina da. Hau da, denbora igaro ahala, horretarako baliatzen zen kudeaketan aldaketa nabarmenak gertatu dira.
Esaterako, teknologia berrien aurrerakuntzak ekonomiaren hobekuntzekin batera eraldatzen direla esan ohi da. Izan ere, edozeinek jaso ditzazketen negozio berriak eskaintzen dira eta jabeentzat hori abantaila bat besterik ez da. Gainera, negozioari hasiera emateko diru gutxi behar izaten dute; printzipioz ez dute lokalik, lehen gairik edo tankerakorik ordaindu behar.
Bestetik, egia da fidagarritasuna kontuan izaten den aspektu bat dela, "timoa" jasotzea errazagoa baita. Baina gure gizartean dagoeneko horrek ez du garrantzi gehiegirik. Zergatik esaten da hori? Gaur egun, segurtasuna oinarritzat duten negozioak ditugulako.
Aipatutako guztia kontuan izanik, ekonomia online-a abantaila bat bezala kontsideratzen da nahiz eta berez, jende askok negozio tradizionala nahiago izan: sozialagoa delako.

SUPERMERKATUEN IRUZURRA

SUPERMERKATUEN  IRUZURRA

Askotan izaten dira albiste politika arloko iruzurrak, edota izen handiko enpresak,baina gure eguneroko kontsumoa egiten dugun supermerkatuak erabat fidagarriak al dira?

Esther Vivasek Merkadona supermerkatuaren inguruko ikerketa egin zuen pasa den urtean eta datuak benetan harrigarriak dira.

2015 urtean, 611 milioi euro irabazi zituen Merkadonak, 2014an baino %12 gehiago. Datua nabarmen igo da urte batetik bestera, ez al da susmagarria? zer dago horren atzean?

Merkadona supermerkatuaren atzean lan erasoak, baja hartzeko eskubide mugatuak, merkataritza txikia ostopatzea... 2015.urtean enpresa kondenatua izan zen, Valentziako bi langilek sexu erasoak salatu zituztelako. Gainera, 2013.urtean, emakume bat kaleratu zuten zazpi urte lanean egon ondoren sindikatu bateko buru izendatu zutelako.

Merkadonak duen protokoloaren barruan, haurdunaldi, istripu edo gaixotasun bat dagoenean, enpresako medikua arduratzen da langileez eta baja hartzen dutenean, medikuak dei egiten die egunero etxera  hauek sendatu arte.

Bestalde, abeltzain,nekazari eta hornitzaileek behin edo behin salatu izan dituzte ekoizpen prezioa kostatutakoa baina baxuagoa delako eta modu horretan merkataritza eta tokian tokiko produktuak saltzea oztopatzen dituztelako.

ARGIAREN PREZIOA

ARGIAREN PREZIOA

    Argiaren kostua merkatu handizkarian %15 garestitu da, eta 56,7 euro megawatt orduko median ezarri da. Hilabete hau, Urria, garestiena izan da 2011az geroztik. Honek adierazi nahi du datorren neguan, argiaren fakturek gora egingo dutela.

    Urriak 23an, urteko nibel altuenera heldu zen argiaren prezioa. Hain zuzen 182,54 euro megawatt orduko. Zehatz-mehatz arratsaldeko 19:00-20:00 bitartean gertatu zen igoera hau.

    Gertaera honek, denek bezala, bere eragileak izan ditu. Hasteko, urak pisua galdu du, izan ere, ez  duelako ia euririk egin hilabete hauetan. Beste alde batetik, lehengaien kostua areagotu egin da, hau da, karbono eta gasarena adibidez. Lehengai hauek, enpresen eta etxeen elektrizitatea %29 kontsumitzea eragin dute.

     Espainiako merkatu elektrikoak 2017an 52,8 euro megawatt orduko erregistratuko ditu gutxi gora behera, lehengo urtearekin alderatuta %33 garestiagoa izango da aurtengo argiaren faktura. Esan dudanari begiratuz, esan dezakezu urtea prezio altuekin bukatuko dugula, urtarrilean hasi genuen bezala.

    Urte honetako egun batzuetan, urtarrila eta urrian zehazki, prezioak zenbaki record modukoak izan dira, 90 eurotik gorakoak hain zuzen ere, eta batzuetan barrera pasa zuten, hau da, 100 eurotik gorako prezioak egon dira. Hau ikusita, Energia ministroak (ministro de Energía) neurri batzuk ezarri behar zirela iragarri zuen. Gasaren basea handitzea izan zen beraien irtenbidea, merkatu lehiakorragoa sortzeko eta merkatu handizkarian dagoen kostea ezartzea dagoen kostua murriztu ahal izateko.

    Neurri hauek duela 10 hilabete esan ziren eta oraindik zehaztu gabe daude dekretu errealetan eta hauek baliozkoak egingo dituenik. 

informazioa nundik hartu dudan: http://www.elmundo.es/economia/2017/11/01/59f8d4f7ca4741796a8b4590.html

Langabezia Euskal Herrian

Herrialde guztietan bezala, Euskal Herrian ere langabezia dugula jakina da. Arazo larria izateaz gain, politikariek eta entitate garrantzitsuek ahaleginak egiten dituzte arazo honi aurre egiteko. Ala eta guztiz ere, urtero datu aipagarriak eta era berean kezkagarriak jaso ohi ditugu bai telebista, prentsa eta baita irrati bidez ere. Nahiz eta jakina den krisi egoeran gaudela langabezia beti izan da arazo larria lurralde gehienetan.

2013. urtean adibidez, Euskal Herrian, 225.354 langabetu genituen, hau da %15 eta 17 artean. Abuztuan langabeziak % 0,7 behera egin zuen, 12.400 langabetu gutxiago genituen Euskadin.

- Araba: 1.300 langabetu gutxiago.
- Bizkaia: 8.100 langabetu gutxiago.
- Gipuzkoa: 400 langabetu gutxiago.
- Nafarroa Garaia: 2.600 langabetu gutxiago.
- Iparraldea: %11,3ko langabetu tasa mantentzen zen.

2017. datuetara etortzen bagera, ikus dezakegu %11,5 eko langabezi tasa daukagula. Uztailean EAEn langabeziak behera egin bazuen ere, Nafarroan gora egin zuela ikus dezakegu. Aldiz, abuztuan,EAEn gora egin zuen eta Nafarroan behera.

Beti esan ohi digute, udaran langabeziak behera egiten duela gehienbat turisten bisita izaten dugulako eta hauen beharrei aurre egiteko kontratu berriak sortzen direlako. Ala eta guztiz ere, datu hauek ez dira fidagarriak izaten zeren uda ondoren normalean, langabetu tasak gora egiten du. Gobernuak urtero udara partean datu onak direla esaten badu ere, arazo larria izaten jarraitzen du, ez baitira datu errealak izaten, beraiek nahiz eta horrela saldu guri.

Arazo larria izateaz gain, geroz eta familia gehiago ditugu langabezi egoera larrian aurkitzen direnak eta diru laguntzak eskatzeko beharrean aurkitzen direnak.
RGIa delakoaren beharrean familia ugari aurkitzen dira.

Langabezi egoera larri honek, arazo desberdin asko izan  ditzake: familiek janaria lortzeko askotan Banco de Alimentos-era joan behar izaten dutela ikusten dugu, eta esaten digutenez, geroz eta familia gehiago aurkitzen dira egoera larri honetan.

Gazteengan ere badu eragina langabeziak. Nahiz eta ikasketa maila altuak eduki, lanpostu bat aurkitzeak benetako buru hausteak ematen ditu gaur egun. Hau dela eta, gazteriak oso egoera larria jasaten du bere bizitza bideratzeko eta geroz eta urte gehiagoz bizi ohi dira gurasoekin. Arazo benetan larria dugu langabezia.