MUGIKORREN BOTEREA

MUGIKORREN BOTEREA

Badirudi gaur egun mugikorrak gure bizitzaren parte direla, denbora gutxian izugarrizko eboluzioa izan dute bai erabileran eta kalitatean, orain dela 3 edo 4 urte lehenengo smartphone-ak erablitzen hasi ziren eta hasiera horretan nahiko sinpleak eta arruntak ziren. Baina gizakiaren erabilera eta mobilaren beharraren ondorioz, mugikorrak izugarri aldatu dira. Gaur egun guretzako mugikorra beharrezkoa dugu: gure lagunen artean komunikatzeko, mezuak bidaltzeko, "google" zerbait bilatzeko edozer duda, soluzio eta informazio aparatu bakar batean aurkitu dezakegu eta horrek izugarrizko beharra sortzen digu mugikorra denbora guztian izateak. 

Esan ohi da, mobila ez duzunean ez zera inor, inkomunikatuta zaude zuzenean. dirudi gure mugikorrarik gabe ezin dugula bizi, azken finean horrek guztia eskutan erakusten digu eta. Ez dakit norbait konturatu den garraioetan autobusean adibidez, burua igo eta autobusaren jende erdia mugikorrarekin konektatuta dagoela. Horrek niregan impresioa ematen dit, dirudi gizakia aparailu hauekin zombi bihurtu direla. Azken finean mugikorren behar hori gizakiarengan bereganatu dela, eta ezin dugu mugikorrik gabe bizirik egon.

INDITEX-EN ARRAKASTA.

INDITEX-EN ARRAKASTA.

Dagoeneko guztiok entzunda edukiko genuen Inditex izena, eta hala ez bada, Inditex, munduko modaren banaketaz arduratzen den merkatuko talderik handienetariko bat da, zortzi formatu komertzialez osatua dagoena, 91 merkatutan 7000 denda baino gehiagoko kopurua duena.  

Enpresa talde edo Merkatal-sare honek, merkatuen arteko lehian lehenengotarikoa izateko dituen abantailak argi erakusten ditu, bai bere “ just in time”  zerbitzuagatik eta bai eskaintzen dituen kalitate oneko eta kostu baxuko produktuengatik.

Ezaugarri hauek  ZARA bezalako enpresak merkatuko menderatzaileak  izatera laguntzen dute. Baina hau guztia prozesuan mantentzeko,  enpresaren zerbitzu paregabean eta logistikan oinarritzen da Inditex, hau da,  beharrezko baliabideak behar diren une eta lekuan, modu eraginkor batean ipintzen ditu, antolakuntza bateko fluxak era egoki baten kudeatuz.

Gaur egun, globalizazioagatik eta ekoizpenaren deslokatzeagatik, logistika ezinbesteko atala da enpresa txikietarako ere eta jada ez da enpresa multinazional handiei soilik dagokien zerbait. Badago ere ekoizpen-zentroak bere merkatuetatik urrundutako inguruneetan mugatuta dauden enpresa askoren eta bere erabaki-zentroen kasua. Baita gure ordenagailu eta mugikorretan  interneteko salmentan oinarritzen diren enpresen eguneroko bikoizketa kasua.

Haien web orrian ikusi dudanaren arabera,  Azken hamabi hilabeteetan zehar Taldeak 9.000 lanpostu berri baino gehiago sortu ditu mundu guztian, haietako bost bakoitzeko bat Espainian izanik. Inditex-en salmentak ehuneko hamaika igo dira 16.403 milioi euro irabaziz. Benetan txundigarria da enpresa kate edo talde honen gaitasuna.  Horretxegatik omen da Amancio Ortega, Inditex taldearen sortzailea, munduko bigarren aberatsena.

_aneetxx.

KOLTANA, Mugikorren jatorria

KOLTANA:

Mugikorrak ez dira sortzen guk uste dugun moduan. Gehiengoek uste dugu oso erreza dela horrelako bat sortzea, baina oker gaude. Mugikor bat sortzeko milaka eta milaka emakume bortxatzen dituzte Afrikan, Kongon hain zuzen ere. Mugikor guztiak, baita ordenagailuak … Koltana izeneko mineral batekin eginak daude eta mineral hau ez dago edozein lekutan. %80 a Kongon aurkitzen da eta hau lortzeko emakumeak bortxatu edota zazpi dolarren truke lan egiten duen jende asko dago. Material hau gero 400 000 dolarretan saltzen da tona bakoitzeko, beraz argi eta garbi ikusi dezakegu nola aprobetxatzen diren hango pertsonetaz. Material hau mineral hiperkonduktore basiko bat da teknologia berriaren garapenerako non jende askoren bizitza kaskarraren erruduna da.

Mineral hauek atzerrira saltzen dituzte eta erosleek eraldatu ondoren beste batzuei saldu edota zuzenki mugikorrak edo ordenagailuak … egiteko erabiltzen dute. Beraz, gaur egungo teknologiarekin ez dugu uste duguna bezainbeste aurreratu, batzuk bizitza “hobeagoa” izan dezagun, beste batzuei hiltzen ari garelako.

Arazoa ez dago mineral honetan. Arazoa jendeari horrela tratatzean dago, eta beraiek hainbesteko lana egin ondoren eta ezer ez edo ezer gutxi irabazi ondoren, hain garesti saltzean. Horrelako kasuetan oso nabarmena da aberatsa oso aberatsa dela eta pobrea oso pobrea dela. Pobreek beraz lehen mailako beharrak izango dituzte eta aberatsek aldiz, bigarren mailakoak. Hau da pobreek ez dute edukiko nahikoa janari, ur … eta aberatsek aldiz soberan izango dute eta haien eskasia beste maila altuago batekoa izango da.

Bertan da oso nabaria enpresen, berrien edo eta iragarkien indarra. Zein da erosleei ez jakinaraztearen arrazoia? Oso xinplea da. Haiei ez zaie komeni guk hori jakitea, denok jakinaren gainean egongo bagina gutxiago salduko zutelako eta hauen helburua ahalik eta gehien saltzea da, diru gehiago irabaz dezaten. Saltzaileen kasuan aukera kostu bat dago. Guri berri hau azaltzea edo eta sekretupean mantentzea izango da, guk gehiago erosten jarrai dezagun. Enpresak normalean guri ezkutatzen saiatzen dira, komenigarriagoa zaielako. Hau jakinda, guk hartu beharko ditugu erabakiak.

Ane Iragorri 

Segapotoak, modak eta kapritxoak

1983an diseinatu zen lehen mugikor modeloa, Motorola konpainiarena. Kilo bat baino pixka bat gutxiago pisatzen zuen eta 3500 euro inguruko prezioan saltzen hasi ziren. 25 cm-ko luzera, ia 8 cm-ko sakonera eta ia 4cm-ko zabalera zituen, gaur egungoekin alderatuta dezente handia eta lodia. Bestalde, ordu bakarreko autonomia zuen komunikazioan, eta deitzeko bakarrik balio zuen hasiera batean. Telefono hau analogikoa zen. Handik aurrera Motorolak modelo berriak merkaturatu zituen, eta telefono agentzia eta marka asko sortu dira. Gaur egun askoz ere aukera gehiago ditu mugikor batek, esaterako, SMS-ak, musika entzuteko aukera, argazki kamara, galeria, bluetootha, interneta eta beste hainbat gauza. Gainera, dagoeneko tarifa mordoa daude nahi haina dei egin ahal izateko.

Gizakien arteko komunikazioa errazteko iraultza ekarri zuen telefono mugikorrak, eta gaur egun behar bat bilakatu da geure gizartean. Ekonomiaren parte handi bat mugitzen duen sektorea bihurtu da azken hamarkadetan, hainbat enpresa daude negozio honen atzean, eta baita diru asko ere. Egun, garrantzi handia hartu dute ukimen-pantailadun mugikorrek, eta geroz eta mugikor modelo gehiago aurki ditzakegu.

Aipatu dudan bezala, ia lehenengo mailako beharra bihurtu da mugikorra, bai lanerako eta baita geure bizitza sozialerako ere. Baina ez digu edozein telefonok balio. Denok nahi dugu kamara on bat, musika ongi entzungo den bozgorailu bat, asko iraungo digun bateria bat, geure artxiboek eta aplikazioek beteko ez duten memoria bat eta beste mila gauza dituen mugikor bat. Kapritxo asko ditugu eta jende ugari prest egoten da modelo onenetan diru mordoa xahutzeko sakelako perfektua edukitzeko, nahiz eta beharrezkoa ez izan. Marka on eta merkeagoak egon arren, askotan marka ezagun eta garestietara jotzen dugu, izan ere, modan jarri den markako mugikorra ez duen jendea, sarritan besteak baina gutxiago sentitzen da. Sakelako batean diru mordoa gastatzea gutxi balitz, nahiz eta gure ametsetako mugikorra lortu, azkar aspertzeko joera dugu.

Adituek diotenez, sakelako telefono batek iraun dezaken denbora 5 urte ingurukoa izaten da bataz beste, baina mugikor gehienak erabiltzeko moduan egon arren, albo batera uzten ditugu. Egia da askotan azkar izorratzen direla mugikorrak, izan ere asko horretarako eginak daude, gehiago saltzeko. Baina denok dakigu askotan ez dela hori izaten mugikorrez aldatzeko arrazoia, arazotxo txiki batengatik edo dagoeneko aspertu gaituelako aldatzen ditugula batzuetan. Modak azkar aldatzen dira, urtero modelo berri asko ateratzen dituzte eta hauek edukitzeko beharra sortzen zaigu. Urtebete lehenago mugikor perfektua zenaz aspertu eta eskasia sentsazioa sortzen zaigu modelo hobe bat ez dugulako. Diotenez, benetan mugikor batekin Europarrok irauten dugun denbora 15 hilabetekoa da bataz beste, eta egunez egun, gora doa urtean aldatzen diren mugikorren kopurua. Eta hau ez da dena, modelo onena ez edukitzeak eskasia sentsazioa sortzen digun bezala, sentsazio bera sortzen digu bigarren eskuko mugikor bat edukitzeak. Nahiz eta nahi dugun mugikorra egoera onean eta merkeago lortzeko aukera izan, ez dugu bigarren eskukoa nahi izaten eta prest egoten gara izugarrizko dirutza ordaintzeko mugikor berri-berri batengatik. Datuen arabera, 10 mugikorretik 1 bakarrik da berrerabilia eta soilik jendearen %5ak jotzen du bigarren eskukoak erostera aurrekoa ordezkatzeko.

Nik uste dut honek guztiak zer pentsatzeko aukera ematen duela, ez dela posible horrelako kapritxoekin bizitzea. Gainera, gastatzeko prest gauden dirutzaz gain, izugarria da aparatu honek sortzen duen kutsadura. Izan ere, mugikorren osagarri batzuk oso kutsagarriak dira, esaterako plastikoa, artsenikoa, beruna, kadmioa, zinka, burdina, kobrea edo nikela. Askotan ez gara ohartzen, baina gure diru-zorroa hutsik uzteaz gain, geure ingurumena kaltetzen dugu. Urtean 400 milioi mugikor saltzen dira munduan bataz beste, beraz, imajina ezazue nola kutsatzen dugun geure planeta.

Hau aldatzeko, mugikorrak benetan hondatuta egon arte ez genituzke aldatu beharko, eta aldatzeko unean, bigarren eskukoetara jo beharko genuke. Horrela, dirua aurrezteaz gain, kutsadura pixka bat gutxiagotuko litzateke.

Eguzkitako plakak beharrezkoak ahal dira?

Gaur egun ezaguna egiten zaigu eguzkitako plakak edonon ikustea baina, ez daude nahiko eguzkitako plaka gure inguruan.

 

Eguzki plakak elektrizitatea emateko balio dute eta ura berotzeko ere balio dute. Bi motatako eguzki plakak daude fotovoltaikoak (eguzkiaren beroarekin energia sortzen dute) eta eguzki plakak termikoak (eguzkiaren beroarekin ura berotzen du).

 

Eguzki plakak etxeetan, ikastoletan, igerilekuetan… argi asko eta ura bero asko kontsumitzen duten lekuetan jartze dira fakturetako prezioak jaisteko.

 

Elektrizitatearen prezioak gaur egun asko igo dira, horren ondorioz, eguzki plakak jartzen hasi dira elektrizitatea asko gastatzen duten lekuetan eta ura asko gastatzen duten lekuetan.

 

Zenbait lekuetan eguzki plakak jartzea debekatua dago, gauza askoren ondorioz, esate baterako, badira pertsona batzuk eguzki plakak jartzen dituztenak beraien kontsumorako baina, pertsona horiek beste pertsona batzuei saltzen die parte bat eguzki plakan konektatzeko eta beraien elektrizitatearen prezioa jaisteko eta horren ondorioz, gobernuak debekatu egin zuten eguzki plakak jartzea, esate baterako Espainian.

 

Gaur egun elektrizitatearekin gertatzen dena da Espainian elektrizitateko konpainia guztiak oligopolio bat osatzen dute horrek ze esanahi du, enpresa gutxi batzuk jarduten dute, baina nahikoa tamaina dute prezioan eragina izateko, baten batek eskaintza aldatzen badu.

 

Kutsadura dela medio Europatik deia egiten ari dio Espainiari eguzki plakak erabiltzen hasi behar dutela etxeetan edo beste lekuetan. Ez hori bakarrik, prezioaren deia ere egin diote elektrizitateak duen prezioak oso garestiak direlako.

 

Gobernuak pentsatu beharko du eguzki plaken debekua kendu edo beste metodo bat pentsatzen astea elektrizitatearen prezioak jaisten asteko.

 

 

 

       MODAKO ARROPEN BLOGGERRAK

           

            Mundu honetan badira milaka lan mota ezberdin;  lehen sektore, bigarren sektore eta hirugarren sektoretan banatzen direnak alegia. Guzti horien arten blogerrak aurkitzen dira, gainera nahiko lan edo ofizio berria dela esan daiteke, sare sozial eta interneta ezinbestekoak direlako lan honetarako. Honek, jendeak teknologiaren bat edukitzea “behartzen” du.

           

            Arrakastatsuenak izan diren bloggerrak, modako arropen ingurukoak dira. Bloger izatearena oso zabalduta dago munduan zehar, eta horretaz gain oso lan libre, pertsonala, eta erabilgarria izan daiteke irakurtzen dituztenentzat. Biana bere alde onak izateaz gain, beste gauza guztiek bezala, bere alde txarrak ere baditu.

           

            Modako arropen blogerrak, hitzak dioen bezala, arropei buruz besterik ez dute hitz egiten, zein arropa eramaten den denboraldi zehatz horretan adieraziz. Konturatu gabe, blogger hauek jendea bultzatzen dute arropa erostera, etxean dutena nahikoa ez dela sinistearaziz edo modaz pasata dagoenez, ez janztera eramanez. Hau da, ekonomia eskasia bat sortarazten dute erosle edo blog horiek irakurtzen dituztenei, gehiago erastera bideratzen gaituztelako ia konturatu gabe.

           

            Lehen esan dudan bezela, lana bezela konsideratzen da blogger izatearena, bisita kopuru zehatz batera iristen denean, idazleak edo bloga sortu duen pertsonak kobratu egiten baitu. 25.000 euro hilabetean irabaztera irits daiteke blogger bat.

            

Munduko pobrezia eta nola aldatu

MUNDUKO POBREZIA ETA NOLA ALDATU

Artikulu honetan pobreziari buruz hitz egingo dizuet, haren lehenengo kausak eta zer egin dezakegun denen artean egoera global hori hobetzeko mundu guztiaren ongizaterako.

Pobreziari buruzko datuak eta estadistiketaz hitz egin baino lehen, pobreziak zer esan nahi duen aztertuko dugu.

Pobreziak, pobretasuna edo txirotasuna, oinarrizko beharrak asetzeko behar diren baliabideak ez edukitzea eta ez eskuratzeko gaitasunik ez izatea da, pobrezia maila, bizi kalitatearekin lotuta dago, harreman sozialekin, ingurumenaren kalitatearekin, norberaren eskubideekin…

Mundua argi dago ez dagoela ondo zatitua eta beharrezkoa da zerbait egitea lehenbailehen. Jende dirutsua bere kotxe berriak eta luxuzko etxeak erosten dagoen bitartean, munduko beste edozein tokietan, gosez hiltzen ari dira eta ezin dute ezer egin heriotzari kontra egiteko.

Mundu guztia ohartzen da egoera global honetaz baina oso jende gutxik egiten du esfortzu bat egoerak aldatzeko.

Gaur egun, teknologia eta baliabide nahikoak ditugu mundu guztiaren gosetearekin amaitzeko, baina jendea berekoia da eta gutxi batzuk egongo lirateke pauso hori aurrera emateko, baliabideen banaketa justuagoa izateko.

Denen esku dago gosetearekin amaitzea, zure partetik jarri behar duzu.

http://www.actuall.com/wp-content/uploads/2015/11/ni%C3%B1o-negrito.jpg

KORRUPZIOA ERE DELITUA DA

Espainian bizi garenok, soberan dakigu korrupzioaren kontzeptua, gobernuak etengabe egiten duen akzio bat bai da. Urte dezente daramatza PP-k gobernuan eta kasu hau behin eta berriro errepikatu da. Honekin ez dut esan nahi beste partidu politikoetan gertatu ez denik, baino kasu gehienak eskubiko alderditik atera dira.
Adibide bat Barcenasen kasua izan daiteke, milaka euro lapurtu zuen, kartzelaratzeko bidea luzea izan zen, baina hori, delikuentzia kasu guztietan gertatzen al da? Hemen dugu arrazoia, gobernuko kide izanda eta PP-k duen boterearekin, Barcenas kartzelan ez sartzeko ahalegin guztiak egin zituzten. Hau berriz, korrupzio kasuarekin jarraituz, gobernuko edo organizazio handi batekoa ez den edozein pertsonari pasatuko bazitzaion?  Botererik gabe eta abokatu onik gabe, galduak egongo ginateke, gobernuko kide izateak abantailak eta desabantailak izan ditzake, txarrak fama txarra ematea zure erakundeari eta onak kartzelan ahalik eta denbora gutxien egotea. Korrupzioa delitua da denentzat nire ustez eta justiziak berdin jokatu beharko luke mundu guztiarekin.

DIRUAREN ERABILERA

Urte guzti hauetan gauzk ez dira lehen ziren bezalakoak, asko aldatu dira, batez ere erosten ditugun gauzak, adibidez teknlogia eta arropa. Lehen, garai batean ez zegoen mugikorrik, ez telebistarik, ez ezer, eta jendeak posible zuen modura komunikatzen zen besteekin, adibidez eskutitzak idatziz. Baina gaur egun mundu guztiak du mugikorra, eta gehienok mugikor on bat, deitzeko baino gehiago balio duena. Seguraski mugikorrik gabe ere oso ondo biziko ginateke, lehen bizi ziren modura, baina gaur egungo gizarteak mugikorra edukitzera behartzen gaitu.

Beste aldetik, arropa. Guztiok dugu arropa, guztiok beharrezkoa dugulako. Oso ondo dago noizean bein arropa erostea, ez duzulako asko edo nekatu egin zarelako beti berdina jazteaz, baina nire ustez limite bat egon beharko luke. Jende askok erosteagatik erosten du, gustatzen zaiolako erostea eta asko edukitzea gustatzen zaiolako, eta egun osoa arropa erosten pasatzen du.

Guzti honekin esan nahi dudana da, diru gehiegi gastatzen dugula beharrezkoak ez dira gauzak erosten. Mugikor oso on bat beharrezkoa al da? Nire ustez ez. Gaur egun bizi garen gizartean mugikorra gauza askotarako erabiltzen dugu, ez bakarrik deitzeko, eta hori oso ondo iruditzen zait, baina ez du zertan 700€-ko mugikorra izan beharrik, erabiltzen degunerako nahikoa da askoz merkeago det bat erostea. Eta arroparekin berdin, beharrezkoa ez dugunean erosten dugu, nahikoa ez dugula uste dugulako, edo asko eta asko edukitzea gustatzen zaigulako.

Nire ustez diru gehiegi gastatzen dugu beharrezkoak ez diren gauzetan. Hemen mugikorra eta arropa aipatu ditut baina beste mila guazekin ere gertatzen da. Jakin beharko genuke dirua neurtzen, jakin zenbat gastatu eta zertan, zer dugu beharrezkoa eta zer ez.

DIRUAREN BEHARRA

Artikulu honetan, gizakiak dirua edukitzeko beharrari buruz hitz egingo dut:

Nire iritziz, pertsona guztiek nahi dugu diru asko izatea. Beti duzuna baino gehiago nahiko duzu. Jakina, behartsua bazara behar asko edukiko duzula dirua minimo bat izateko, bizitzeko diru kantitate jakij bat behar duzulako. Beste kasu normal bat da, ez zarenean ez behartsua eta ez aberatsa. Horiek, nahiko diru dute bizitzeko eta beraien kapritxo batzukentzako, baina ala ere gehiago nahi izaten dute jakina. Eta azkenik, aberatsak edo dirudunak daudem eta horiek, nahiz eta diru asko izan, beti nahiko dute gehiago. Nik behintzat ez dut inoiz ulertu hori. Adibidez, fubolean ibiltzen direnak: Cristiano Ronaldo, munduko aberatsenetako bat da, baina beti diru gehiago nahi du. Hori ikusten ditudan arrazoiak hauek dira; errenobatu egiten duenean beti futbol taldearekin, diru gehiago eskatzen du beti, bestela talde horretatik joan egingo dela esaten du.

Beraz, niri azkeneko kasua behintzat ez zait batere ondo iruditzen. Piskat pentsatu egin beharko zutelako behartsuak diren pertsonak nola hari diren pasatzen, eta beraiek bitartean geroz eta diru gehiago eskatzen munduko aberatsenetako bat denean.